شیوع اختلال عملکرد تیروئید و عوامل مرتبط با آن در بیماران تالاسمی مراجعه کننده به آزمایشگاه تشخیص طبی سازمان انتقال خون

چکید ه   سابقه و هدف   تالاسمی به عنوان شایع ترین کم خونی مادرزادی در ایران به شمار می رود. علی رغم مراقبت های هماتولوژیک، اختلال در عملکرد غدد درون ریز مشکل شایعی در این بیماران می باشد. هدف اصلی این مطالعه، بررسی شیوع اختلال عملکرد تیروئید در بیماران مبتلا به انواع تالاسمی بود.   مواد وروش ها   مطالعه انجام شده از نوع توصیفی مقطعی بود. در زمستان 1385، پرسشنامه برای 195 بیمار ارجاعی از درمانگاه تالاسمی به آزمایشگاه تشخیص طبی سازمان انتقال خون تهیه شد و در آن سن، جنس، زمان طحال برداری، میزان و فواصل تزریق خون، میزان دفروکسامین دریافتی، نوع تالاسمی، میزان هورمون های تیروئید و فریتین سرم ثبت شد، سپس ارتباط بین عملکرد تیروئید با متغیرهای کلی در دو گروه تالاسمی ماژور و اینتر مدیا توسط آزمون های آماری t-test ، کای دو، دقیق فیشر و نرم افزار 5/11 spss بررسی شد.   یافته ها   از 195 بیمار تالاسمی مورد بررسی، 178(3/91%) بیمار مبتلا به تالاسمی ماژور(4/49% زن، میانگین سنی 8 ± 2/17 سال) و 17(7/8%) بیمار مبتلا به تالاسمی اینتر مدیا(5/76% زن، میانگین سنی 8/8 ± 2/23 سال) بودند. شیوع موارد یوتیروئید، هیپوتیروئیدیسم تحت بالینی و هیپوتیروئیدیسم اولیه به ترتیب 1/83%، 8/13% و 1/3% بود. میانگین غلظت فریتین در افراد یوتیروئید ng/ml 1470 ± 1923، در هیپوتیروئیدیسم تحت بالینی ng/ml 1346 ± 1723 و در هیپوتیروئیدیسم اولیه ng/ml 734 ± 1569 به دست آمد. ارتباط معنی داری بین اختلال عملکرد تیروئید با فریتین، سن، نوع تالاسمی، طحال برداری و دفروکسامین دریافتی دیده نشد.   نتیجه گیری   بر اساس نتایج به دست آمده، بیماران تالاسمی ماژور با اختلال در عملکرد غده تیروئید از جمله کم کاری تیروئید روبرو می باشند. لذا درمان مؤثرتر بادفروکسامین و پی گیری منظم این افراد جهت بررسی احتمال بروز کم کاری تیروئید و درمان به موقع این عارضه توصیه می گردد.   کلمات کلیدی : تالاسمی، غده تیروئید، هیپوتیروئیدیسم